We raken onze banen kwijt aan de robots. Maar uit nieuw onderzoek blijkt dat mannen meer te vrezen hebben dan vrouwen. Dat is opmerkelijk, want tot nu toe werd juist het tegenovergestelde beweert.

Onderzoekers van het Duitse onderzoeksinstituut Leibniz Information Centre for Economics analyseerden een enorme hoeveelheid data van de OESO – een intergouvernementele organisatie van 35 landen. Ze bekeken voor een aantal landen hoeveel mannen en vrouwen er werk hadden dat een hoog risico loopt te verdwijnen door digitalisering.

Wat blijkt: vooral bij laagopgeleide werknemers is duidelijk te zien dat mannen meer risico lopen dan vrouwen. De verklaring van de onderzoekers is dat mannen vaker in bijvoorbeeld een fabriek werken dan vrouwen, waar robots hun werk makkelijk kunnen overnemen. Vrouwen werken daarentegen vaker in het onderwijs of de zorg, sectoren waar je sociale vaardigheden voor nodig hebt en waar mensen dus een stuk moeilijker te vervangen zijn.

Vervangen door robot

De onderzoekers hebben niet naar de situatie in Nederland gekeken, maar wel naar die in Frankrijk. Daar lopen 6 op de 10 laagopgeleide mannen het risico in de komende 20 tot 30 hun baan kwijt te raken door digitalisering, tegen 3 op de 10 vrouwen. In Duitsland is het verschil iets minder groot: bijna 8 op de 10 laagopgeleide mannen tegen iets meer dan de helft van de vrouwen.

Bij hoogopgeleiden is in Duitsland het risico voor mannen en vrouwen ongeveer gelijk, in Frankrijk lopen hoogopgeleide vrouwen iets meer risico. 3 op de 10 hoogopgeleide Franse vrouwen loopt het risico vervangen te worden door een robot, tegen 2 op de 10 mannen.

Opmerkelijk is dat er naar dit onderwerp al vaker onderzoek is gedaan en dat eerder bleek dat juist vrouwen het meest te vrezen hebben. Zo concludeerde het World Economic Forum dat er tussen 2015 en 2020 wereldwijd vijf miljoen banen verloren gaan door automatisering.

Vooral vrouwen zouden daardoor werkloos raken, omdat vrouwen volgens het instituut vaker administratieve banen vervullen. Tegelijkertijd is er meer vraag naar werknemers in de technologiesector, waarin mannen weer oververtegenwoordigd zijn.

Oplossingen

Uit de Global Gender Gap Index van 2017 blijkt dat maar 15 procent van de mensen die afstudeerden in de IT-sector, vrouw is. Bij andere technische opleidingen, zoals bouwkunde, wiskunde en natuurkunde, ligt dat percentage wat hoger, maar zijn mannen nog steeds sterk oververtegenwoordigd.

De Duitse onderzoekers zien dat ook ook als een probleem. “Dat er minder vrouwen afstuderen in de technologie, betekent dat ze niet voldoende gebruik kunnen maken van de kansen die digitalisering ze biedt.”

Ze hebben er wel een oplossing op: ze vinden dat de G20 - een groep van 19 industriële landen en de Europese Unie - sterk in de gaten moet houden of er een verschil in werkloosheidscijfers tussen mannen en vrouwen ontstaat. Ook moet de G20 vrouwen helpen om hun sociale talenten te combineren met digitale vaardigheden, zodat ze het beste uit de digitale revolutie kunnen halen.